9 Şubat 2015 Pazartesi

İhtiyati Haciz

Bir alacaklının alacağını tahsil etmek izlediği yola icra takibi nedir isimli yazımızda belirtmiştik. İcra takibine başladıktan borçluyu tebligat gönderilir. Tebligat borçluya ulaştık sonra takip türüne göre belirli bir sürenin geçmesi gerekir.

Borçlu aleyhine icra takibine ulaştıktan sonra haciz kararı çıkartabilmek için beklenmesi gereken sürede borçlu üzerine haciz konulabilecek mal varlığını başkasına devredecek mal kaçırabilir. Örneğin borçlu üzerine kayıtlı olan evini veya arabasını satabilir, banka hesaplarındaki parasını çekebilir, borsadaki hisselerini satabilir, değerli ve satılabilir nitelikteki taşınır mallarını satarak paraya çevirebilir. 

Borçlunun mal kaçırmasını engellemek için ne yapmak gerekir?
Borçlunun mal kaçırma durumu söz konusu ise borçlu aleyhine icra takibine başlamadan önce ihtiyati haciz kararı almak gerekir. İhtiyati haciz kararı alındıktan sonra alacaklı icra dairesine müracaat ederek borçlunun mal varlığı üzerine borçlu haberdar olmadan haciz konulmasını talep eder. 

İhtiyati haciz kararı hangi şartlarda alınabilir?
Bir borçlu aleyhine ihtiyati haciz kararı alabilmek için öncelikle alacağın rehinle teminat altına alınmamış olması gerekir. Örneğin ipotek konularak satılan bir evin borcunu ödemeyen banka borçlusu aleyhine ya da üzerinde rehin bulunan bir arabanın borcunu ödemeyen borçlu aleyhine ihtiyati haciz kararı alınamaz. 

İhtiyati haciz talep edebilmenin ikinci şartı alacağın vadesinin gelmiş olmasıdır. Alacağın vadesi gelmemişse ihtiyati haciz istenemez.

İhtiyati haciz kararı alınması usulü nedir? 
İhtiyati talebi asliye hukuk veya asliye ticaret mahkemesine verilecek dilekçe ile başlar. Bu dilekçe duruşma yapılmaksızın dosya üzerinden incelenerek şartların varlığı halinde karar verilir. İhtiyati haciz kararı verilmesi teminat şartına bağlanmıştır. Teminat alacağın yüzde on veya on beş kadarı bir miktarın mahkeme veznesine bloke edilmesidir. Ticari alacak sahipleri bankalardan aldıkları banka teminat mektuplarını ihtiyati haciz kararı almak için kullanırlar. İhtiyati haciz kararı on gün içinde uygulanarak asıl icra takibine başlanılmalıdır. Aksi halde geçici hukuki himaye tedbirini hükümsüz kalır. Teminatın amacı haksız ihtiyati hacze başvurulup borçlunun mağduriyetinin giderilmesini sağlamaktır. Takip kesinleştikten sonra teminat mahkemeye müracaat sonrası geri alınabilir. 

İhtiyati haciz kararına karşı ne yapılabilir?
İhtiyati haciz kararına karşı itiraz hakkı vardır. İtiraz sebepleri borcun vadesinin gelmemiş olması, alacağın rehinle teminat altına alınmış olması, teminatın mahkeme veznesine depo edilmemiş olması, borçlunun ikametgahı dışında yetkisiz mahkemece ihtiyati haciz kararı verilmiş olmasıdır. 

Sonuç olarak elini hızlı tutan bir icra avukatı sabah ihtiyati haciz talebinde bulunarak mesai bitmeden de ihtiyati haciz kararını yerine getirerek alacağı garanti altına alabilir.