30 Temmuz 2015 Perşembe

12 Öfkeli Adam

Bunaltıcı sıcaklarla bağlantılı evden çıkamayınca ikinci gün aktivitesi olarak film izlemeye karar verdim. İMDB'nin (İnternet Movie Database) en iyi filmler sıralamasında ilk on içerisinde yer alan 12 Öfkeli Adam (12 Angry Men) filmini yıllarda izlemek isteyip fırsat bulamadığım filmlerden biriydi.
Her ne kadar farklı hukuk sistemlerine sahip olsak dahi Amerikan yapımı bu filmi özellikle ceza hukuku üzerine kariyer yapmak isteyen genç meslektaşlarıma tavsiye ediyorum. 

Bazı şeylerin görünür gibi olmadığı ana fikri üzerine oluşan film babasını öldürmekle suçlanan bir çocuk hakkında karar verecek olan jüri üyelerinin toplantı odasındaki tartışmaları konusu üzeri kurgulanmış.

Filmin başlangıcı sahnesi ceza yargılamasının yapıldığı duruşma salonunda geçiyor. Sanık sandalyesindeki çocuğun masum bakışı ve jüri üyelerinin çocuğu aşağılarcasına bakışları ile filmin sonuna doğru karşılaşılacak sürpriz karar arasında en ufak bir paralellik bulunmuyor. 

(Filmi eleştiren yorumculardan biri filmin toplantı odasında yani tek bir sahnede geçmesini eleştirmişti. Ancak düğüm bölümünde toplantı salonundaki gergin ortam filmi daha etkileyici kılıyor.)

Filmin ikinci ve aynı zamanda geriye kalan tamamının geçmiş olduğu toplantı salonu sahnesi, 12 kişilik jüri üyelerinin başlangıçta sakin sonrasında ise öfkenin doruk noktasına ulaştığı ortamı oluşturuyor.

Amerikan ceza yargılaması sisteminde kararı jüri üyeleri veriyor. Jürinin bir kişiyi mahkum veya beraat ettirebilmesi için kararını oybirliği ile vermesi gerekiyor. 

Toplantı odası sahnesindeki  ilk on dakikalık bölümde filmin aynı zamanda başrol oyuncusu olan Henry Fonda ölüm cezasına mahkum edilmek istenen çocuğun masumiyetine inanan tek kişi konumunda. 

Henry Fonda diğer jürileri yaptığı tartışmalar ile ortamın gerilmesine ve jüri üyelerinin öfkelenmesine sebebiyet veriyor. Dakikalar ilerledikçe mahkemede tanık olarak dinlenen cinayet mahallindeki alt komşu ile karşı komşunun ifadelerindeki şüphe sanık lehine dönüşüyor. Zaman ilerledikçe çocuğun mahkum edilmesine dair oy kullananların sayısı artmaya başlıyor. Filmi izlemeyenler olabileceğini düşünerek detayı girmek istemiyorum.

1957 tarihli bu film İMDB listesinde ilk ona girmeye kesinlikle hak ediyor. Aynı yıl gösterime girmiş olan Kuwai Köprüsü filmine Oscar ödüllerini kaptırmış olan bu filmin sürükleyicilik açısından Kuwai Köprüsü filminden daha etkili olduğu kanaatindeyim.

Saygılarımla